Het nieuwe examenprogramma informatica is nu actief in alle jaarlagen van havo/vwo. Dat maakt het een goed moment om er mijn mening over te geven. Ik werkte er zelf mee, zag de strubbelingen van de uitgevers, sprak andere docenten en ervoer het programma als staatsexaminator. Een opmerking vooraf: hier volgt geen negatief verhaal maar punt is wel dat de leerling meer centraal moet staan.
Want die leerling heeft niet centraal gestaan bij:
- Het vaststellen van de wetenschappelijke basis;
- Het maken van het lesmateriaal;
- De rol van het voortgezet onderwijs ten opzichte van de vervolgopleidingen;
- De positie van de informaticadocent/sectie in scholen.
Allereerst valt in het nieuwe programma op dat het SLO (Stichting Leerplan Ontwikkeling; het landelijk expertisecentrum om leerplannen te ontwikkelen) een wetenschappelijke route genomen heeft. Nu ik met de stof bezig ben geweest, begrijp ik deze keuze wel en niet. Ik begrijp hem omdat de wetenschappelijke route de basis legt voor het vak en dat is uitstekend, het theoretische fundament is daardoor zeker beter geworden. Maar waar dit programma tekort schiet is dat het voorbijgaat aan de doelgroep.
De leerling loopt niet warm voor deze wetenschappelijke aanpak. Het kost daardoor aanzienlijk meer moeite de leerling bij de lesstof te krijgen. Dit zit ook in het aanbod van het lesmateriaal. De theorie is abstract en daarnaast zijn de opdrachten weinig uitdagend. Het lijkt er soms wel op, en dat heb ik ook van betrokken auteurs vernomen, dat het máken van uitdagende opdrachten als zeer lastig wordt ervaren. En dit is een ander nadelig gevolg van deze wetenschappelijke basis: de afstand tot het voortgezet onderwijs is eerder groter gemaakt.
Hoogleraren informatica als Jan Friso Groote en Marko van Eekelen gaven al eerder forse kritiek op het vak Informatica in het voortgezet onderwijs. Het SLO heeft in samenwerking met vakvereniging I&I een serieuze poging gedaan het informaticaonderwijs de helpende hand te bieden, maar de vraag waarom de gemiddelde leerling voor informatica kiest, is altijd onderbelicht gebleven.